Rusiya Federasiyasının Yaxın Şərqdəki təsiri uzun müddətdir ki, zəifləyib.
Almaniyanın Döyçe Velle saytının əməkdaşı Konstantin Eggert yazır ki, Suriyadakı vəziyyət fonunda Kreml Yaxın Şərq hökumətlərinin nəzərində məlumatsız, qətiyyətsiz və İrandan həddindən artıq asılı görünür.
Suriyanın Tartus şəhərindəki Rusiya hərbi dəniz bazasını mən uzaqdan gördüm - ilk və yeganə dəfə, 18 il əvvəl. Sonra yerli dostlardan durbin götürmək, yaxından baxmaq və xatırlamaq lazım idi. Çünki tezliklə görəcək heç nə olmayacaq.
Ərdoğan Putinə kömək etməyib
Suriyanın yeni rəhbərliyi, obyektin rəsmi olaraq adlandırıldığı kimi, “Logistika Nöqtəsi” üçün Rusiya ilə icarə müqaviləsini yeniləməyəcəyini açıqladı. Yaxınlıqdakı Xmeymim aviabazasının da eyni aqibətlə üzləşəcəyini ehtimal etmək çətin deyil. Aralıq dənizində daimi sovet, sonra isə rus varlığının 54 illik tarixi şərəfsiz sona yaxınlaşır.
Müxtəlif ölkələrin dəniz qüvvələri üzrə ekspertlər demək olar ki, yekdildir: Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələri ABŞ, Fransa və Böyük Britaniya donanmalarından daha zəif və texniki cəhətdən aşağıdır. Rusiyanın Qara dəniz donanması faktiki olaraq Ukrayna tərəfindən Rusiya Federasiyasının ilhaq etdiyi Krımdan Novorossiyskə qovuldu. Bununla belə, Kremlə həqiqətən də baza lazımdır. Bu, Sudan və Mərkəzi Afrika Respublikasında rus muzdlularını təmin edən logistika zəncirinin əsas halqasıdır. Kreml də bundan Liviyadakı adamı, marşal Xəlifə Haftara dəstək olmaq üçün istifadə edir.
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Suriyanın yeni rəhbərliyi üzərində nüfuzu olan əsas xarici siyasətçidir. Vətəndaş müharibəsində qalib gələn Suriya sünniləri baxımından onları bombalayan və atəşə tutan Rusiya hərbçiləri Suriyada yeri olmayan mənfur qatillərdir. Bununla belə, siyasətdə emosiyalar çox vaxt öz yerini hesablamaya və ya xarici təsirə verir.
Əsəd rejimi yıxılanda mən güman etdim ki, Ankara müəyyən şərtlər altında hələ də keçmiş üsyançıları, indi isə Suriyanın Heyət Təhrir əş-Şamdan olanları Moskvaya Aralıq dənizi sahillərində məhdud mövcudluğunu saxlamağa razı salmağa çalışa bilər. ən azı bir müddət. Belə çıxır ki, Ərdoğan Dəməşqdə Putinə yaxşı söz demək istəməyib. Ya da sözünü dedi və rədd edildi.
Bölgədə çalışan məlumatlı bir diplomatın mənə dediyi kimi, “Türklər, şübhəsiz ki, Dəməşq hökumətinə təsir göstərirlər, amma mənim fikrimcə, buna əmr etmirlər”. Bundan əlavə, son aylarda Türkiyə emissarları tez-tez Liviyaya səfər ediblər. Görünür, Haftar getdikcə “onların adamına” çevrilir. “Ərdoğan Türkiyənin müxtəlif ölkələrdəki siyasi “müştəriləri” ilə belə desək, müstəsna münasibətlərə malik olmağı xoşlayır”, – həmsöhbətim qeyd edib ki, “Rusiya indi Liviya işlərində ona daha çox maneədir”.
visiontv.az
