Bakı. Trend:
Azərbaycan və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri arasında olantərəfdaşlıq – ümumi dəyərləri və meyilləri olan ölkələrin ənmüxtəlif sahələrdə necə uğurla əməkdaşlıq edə bildiyinin bariznümunəsidir. Biznesdən və ticarətdən tutmuş bərpaolunan energetikavə iqlim təşəbbüslərinə kimi iki ölkə arasında sıx əməkdaşlıqformalaşıb və bu dinamik şəkildə inkişaf etməyə davam edir.
Son zamanlar Azərbaycanla BƏƏ arasında olan iqtisadi əməkdaşlıqnəzərəçarpan nəticələr göstərməkdədir. Belə ki, 2024-cü ilin yanvarayından noyabr ayına kimi iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsininhəcmi 88.92 milyon dollara çatıb. 2023-cü ildə bu göstərici,qeyri-maliyyə idxalı, ixarcı və təkrar-ixracı daxil olmaqla 1.6milyar dollar təşkil edib.
İki ölkə arasında olan investisiyalar onların iqtisadiəlaqələrinin möhkəmləndiyini təsdiq edir. 2024-cü ilin ilk rübündəAzərbaycan BƏƏ iqtisadiyyatına 65,8 milyon dollar yatırıb ki, bu2023-cü ilin anoloji müddəti ilə müqayisədə 2,9 dəfə çoxdur. Öznövbəsində, BƏƏ-nin Azərbaycana qoyduğu investisiyanın məbləği190.7 milyon təşkil edib. Bu öncəki ilin göstəricilərindən 3.5 dəfəçoxdur.
Bütövlükdə BƏƏ Azərbaycan iqtisadiyyatına 3.2 milyard dollaryatırıb, Azərbaycanın BƏƏ-dəki investisiyası isə 1 milyar dollartəşkil edir. Bu göstəricilər iki ölkənin iqtisadiyyatları arasındaqarşılıqlı etibarın və strateji tərəfdaşlığın olduğunu əksetdirir.
İqlim dəyişikliyi Azərbaycan və BƏƏ əməkdaşlığının ən vacibaspektlərindən birinə çevrilib. 2023-cü ildə keçirilmiş COP28 BƏƏ-əirimiqyaslı beynəlxalq iqlim tədbirlərinin təşkili ilə bağlıtəcrübəsini Azərbaycanla bölüşməsinə imkan verib.
Bu əməkdaşlıq Bakıya 2024-cü ildə Qafqazda ilk belə tədbir olanvə Azərbaycanın qlobal iqlim gündəliyində artan rolunu vurğulayanCOP29 konfransına hazırlaşmağa kömək edib.
Bununla əlaqədar, BƏƏ Azərbaycan və Braziliyanın daxil olduğu“Troyka” mexanizmi iqlim danışıqlarında davamlılığı və razılığıtəmin edir. Bu qarşılıqlı fəaliyyət Azərbaycana iqlim təşəbbüslərisahəsində beynəlxalq arenada mövqelərini möhkəmləndirmək üçüntərəfdaşlarının təcrübəsindən istifadə etməyə imkan verib.
COP29-un keçirilməsi ekoloji çağırışlara diqqət çəkmək və özçözümlərini təqdim etmək, həmçinin dayanıqlı inkişaf naminəbeynəlxalq əməkdaşlığı möhkəmləndirmək üçün Azərbaycan tərəfindəunikal imkan yaradıb. “Troyka” mexanizmi iqlim dəyişikliyi iləmübarizədə beynəlxalq əməkdaşlığın vacibliyini açıq-aşkar nümayişetdirir.
Energetika Azərbaycan və BƏƏ arasındakı tərəfdaşlığın təməl daşıolaraq qalır. Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR)və Əbu-Dabi Milli Neft Şirkəti (ADNOC) neft-qaz sektorunda möhkəməlaqələr qurub. Bununla yanaşı, xüsusi diqqət "yaşıl" iqtisadiyyatakeçidi dəstəkləyən bərpa olunan enerji sahəsində birgə layihələrəyönəldilmişdir.
Azərbaycan 2030-cu ilədək elektrik enerjisinin 30%-ni bərpaolunan mənbələrdən istehsal etməyi hədəfləyir. Bu missiyada BƏƏ-dəyerləşən “Masdar” şirkəti əsas rol oynayır. Adı çəkilən şirkətQaradağ günəş elektrik stansiyası kimi layihələrigerçəkləşdirməkdədir. Gücü 230 MVt olan stansiya hər il 500 milyonkilovat-saat elektrik enerjisi istehsal edərək karbon qazıemissiyasını 200 000 tondan çox azaldacaq. “Masdar” və SOCARhəmçinin, 2 GVt ümumi gücə malik dəniz külək enerjisi və hidrogentexnologiyaları sahəsində layihələri həyata keçirmək imkanlarınıaraşdırır.
Hər iki tərəf dayanıqlı inkişafa böyük önəm verir. Hal-hazırdaBƏƏ-də keçirilən Əbu-Dabi Dayanıqlı İnkişaf Həftəsi (ADSW) “BƏƏ” və“Masdar”ın dəstəklədiyi qlobal təşəbbüsdür. Tədbirdə məqsədiqtisadi, sosial və ekoloji sahələrdə tərəqqini sürətləndirməkdir.Forumda Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin də iştirakıgözlənilir.
2023-cü ilin yanvar ayında Prezident İlham Əliyev ADSW-nınaçılış mərasimində iştirak edib və BƏƏ-nin dayanıqlı inkişafsahəsində əldə etdiyi böyük uğurlarını vurğulayıb:
"Mən çox böyük nailiyyətlər və sürətli inkişaf münasibətiləBirləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Prezidentini və xalqını təbrik etməkistəyirəm. Cənab Prezident, Sizin rəhbərliyinizlə Birləşmiş ƏrəbƏmirlikləri dünyanın ən sabit, inkişaf etmiş və uğurlu ölkələrindənbirinə çevrilib. Biz - Sizin Azərbaycandakı qardaşlarınız olaraq,gördüyünüz işlərdən çox fərəhlənirik".
Tədbirin gedişində dövlət başçısı Azərbaycanın bərpa olunanenergetikanın inkişafı istiqamətində əldə etdiyi uğurları diqqətəçatdırıb:
“Biz Azərbaycanda bərpaolunan enerji mənbələrini öz enerjitəhlükəsizliyimizin təmin olunması üçün inkişaf etdirmirik. Enerjitəhlükəsizliyimizi hələ bir neçə il əvvəl təmin etmişik. Bu günAzərbaycan nəinki öz enerji tələbatlarını təmin edir, o cümlədənxam nefti, neft məhsullarını, təbii qazı, neft-kimya məhsullarınıvə elektrik enerjisini ixrac edir. Bərpaolunan enerji ilə bağlıproqramımız tamamilə fərqli gündəliyə malikdir. Birincisi, buonunla bağlıdır ki, nəhəng potensial var. İkincisi, biz onunsayəsində ixracımızı şaxələndirəcəyik. Əlbəttə ki, nəticədəiqtisadiyyatımızın yeni ekoloji təmiz sektoru yaranacaq”.
Azərbaycan və BƏƏ arasında dinamik tərəfdaşlıq ortaq məqsəd vədəyərlərin səmərəli əməkdaşlığın əsasını necə təşkil edə biləcəyininümayiş etdirir. Energetika, ticarət və iqlim təşəbbüsləri onlarınəlaqələrinin əsasını təşkil edir və davam edən yüksək səviyyəlidialoq ölkələrin istifadə olunmamış imkanları reallaşdırma istəyinivurğulayır.
Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycanınbalanslaşdırılmış xarici siyasəti ölkəyə həm Şərqin, həm də Qərbinhörmətini qazanmasına imkan verib. BƏƏ ilə sıx əlaqələr qarşılıqlıhörmət və ortaq məqsədlərin uzunmüddətli və məhsuldar tərəfdaşlığanecə yol aça biləcəyini nümayiş etdirən bu strategiyanın əyanisübutudur.
