Pis xatirələri və travmatik geri dönüşləri silmək bir çox psixi sağlamlıq problemlərinin müalicəsində mühüm addım ola bilər. Alimlər perspektivli bir yanaşma hazırlayıblar: mənfi xatirələri zəiflətmək üçün müsbət xatirələri yenidən aktivləşdirmək.Beynəlxalq tədqiqatçılar qrupu çox günlük təcrübədə 37 iştirakçıdan təsadüfi sözləri mənfi təsvirlərlə əlaqələndirməyi xahiş edib. Daha sonra bu münasibətlərin yarısını yenidən proqramlaşdırmağı və pis xatirələrə müdaxilə etməyi məqsəd qoyublar.Tədqiqatçılar dərc etdikləri məqalədə aşağıdakı açıqlamaları veriblər:"Biz bu prosedurun mənfi xatirələrin xatırlanmasını zəiflətdiyini və müsbət xatirələrin qeyri-ixtiyari cəlb edilməsini artırdığını aşkar etdik."Müsbət vizuallarla yenidən kodlaşdırmaTədqiqat zamanı insan xəsarətləri və ya təhlükəli heyvanlar kimi mənfi təsvirləri və dinc mənzərələr və ya gülən uşaqlar kimi müsbət şəkilləri ehtiva edən tanınmış məlumat bazalarından istifadə edilib.İlk axşam iştirakçılar mənfi görüntüləri tədqiqat üçün yaradılmış cəfəng sözlərlə əlaqələndirmək üçün yaddaş təlimi alıblar. Ertəsi gün bu xatirələr yuxu ilə möhkəmləndikdən sonra sözlərin yarısı müsbət obrazlarla əlaqələndirilərək yenidən kodlaşdırılıb.Yuxu zamanı müdaxiləİkinci gecə iştirakçılara yaddaşın saxlanması üçün vacib olduğu bilinən sürətli olmayan göz hərəkəti (NREM) yuxu mərhələsində cəfəng sözlərin səs yazıları səsləndirilib. Bu proses zamanı beyin fəaliyyətləri elektroensefaloqrafiya (EEQ) ilə izlənilib.Beyində emosional yaddaşın işlənməsi ilə əlaqəli olan teta dalğası aktivliyinin audio yaddaş siqnallarına cavab olaraq artdığı və müsbət siqnallar üçün əhəmiyyətli dərəcədə yüksək olduğu müşahidə edilib.Ertəsi gün və bir neçə gün sonra aparılan sorğular iştirakçıların müsbət xatirələrlə qarışmış pis xatirələri daha az xatırladığını göstərib. Bu sözlərlə əlaqəli müsbət xatirələr mənfi olanlardan daha çox yada düşüb və onlar daha müsbət emosional işıqda qiymətləndirilib.Müalicədə yeni üfüqlər"Qeyri-invaziv yuxu müdaxiləsi mənfi xatirələri və emosional reaksiyaları dəyişə bilər. Bizim tapıntılarımız travma və ya patoloji xatirələrin müalicəsi ilə bağlı yeni anlayışlar təklif edə bilər", - tədqiqatçılar yazıb.Tədqiqat hələ ilkin mərhələdə olsa da, bu metodun perspektivli olduğu bildirilir. Daha mürəkkəb xatirələrin real dünya şəraitində necə təşkil oluna biləcəyini və bu təsirlərin nə qədər davam edə biləcəyini tapmaq üçün araşdırmalar davam edir.Araşdırmanın təfərrüatları "Proceedings of the National Academy of Sciences" (PNAS) jurnalında dərc olunub.
