Səudiyyə Ərəbistanı haqqında düşünəndə ilk ağla Məkkə və Mədinə kimi müqəddəs İslam mərkəzləri, yaxud da Ər-Riyad və Ciddə şəhərləri gəlir. Ancaq əslində, xüsusilə ölkənin şimal ənginliklərində tarixi sirlərlə zəngin bir ərazi özünün kəşfi üçün tədqiqatçıların yolunu gözləyir. Turistlər tərəfindən tez-tez diqqətdən kənarda qalan bölgə heyrətamiz mənzərələrin xəzinəsidir.
Hafta.az-ın yazdığına görə onların arasında Nəcdin şimalında yerləşən və abidələri ilə, xüsusən də Cubbah və Şüveymisdə məşhur olan Hail vilayəti də var.
30 ildən çox təcrübəsi olan səudiyyəli arxeoloq Hüseyn əl-Xəlifə bölgənin bəzi gizli qiymətli abidələri haqqında “Arab News”a danışarkən deyib:
1. Sakakadan 45 kilometr məsafədə yerləşən Əl-Şüveyhətiyyə dünyanın ən qədim arxeoloji ərazilərindən biridir. O cümlədən, Ərəbistan yarımadasında və Asiyada ən qədim insan məskəni hesab olunur.
2. Sakakanın şimal-şərq tərəfində, təxminən 7000-7200 illik heyvanların - əsasən dəvələrin - oyma təsvirlərini görmək olar.
“Ər-Raat və Əl-Mənjor adlı dağlar var ki, onların qayalarında əbədiləşdirilən heyvanların, xüsusilə də dəvə və aslanların heyrətamiz oyma təsvirləri ən qədim qaya sənətini ehtiva edir", - cənab əl-Xəlifə deyib.
Əl-Şüveyhətiyyə milyonlarla il əvvəl insanların istifadə etdiyi daş alətlər olan Oldovan alətləri ilə dünyada unikaldır.
“Bu iki dağ UNESCO tərəfindən qayaüstü sənət sahəsi kimi qeydiyyata alınıb. Bu, Şüveymidən Cubbaya doğru hərəkət edəndən başlayaraq Yufdakı Əl-Təvil dağında bitən davamlı qaya sənətinin bir formasıdır” deyən əl-Xəlifə bu sənət növünün minlərlə il əvvəl köç yolu ilə başqa iki şəhərə yayıldığını bildirib. Onun fikrincə, qədim zamanlarda insanlar Doludan Dumat Əl-Cəndələ və Tayməyə köç edirdilər.
Dolu yaxınlığında kəşf ediləsi başqa bir şəhər Fəyddir. Bu şəhər yerli əhalinin Dərb Zübeydə adı ilə tanınan Həcc yolunun mərkəzindədir və insanların İraq Kufəsindən Mədinəyə getdiyi yoldur.
“Fəyd bölgənin mühüm nöqtələrindən biri hesab olunur. Bu, zəngin İslam tarixi ilə tanınan ən gözəl yerlərdən biridir”, - deyə əl-Xəlifə bildirib: "Maşınıma minib bu yeri araşdırmaq üçün Ər-Riyaddan səyahətə çıxmağa dəyər".
Ziyarətçilər üçün tövsiyə olunan ərazilər arasında Əl-Şuvayhatiya ilə yanaşı Jouf əyaləti də tədqiqat üçün hazırdır. Bu, dünyanın ən qədim arxeoloji abidələrindən biri olub Asiyada ən qədim insan məskəni sayılır. Əl-Xəlifəyə görə, onun tarixi 1,3 milyon il əvvələ uzanır.
