Bakı, 15 yanvar, AZƏRTAC
Elmi fantastika və texnoloji yeniliklər dünyasında uzun müddətdir xəyal edilən uçan avtomobillər artıq real həyatın bir hissəsi olmağa doğru irəliləyir. Missuri Elm və Texnologiya Universitetinin aerokosmik mühəndisi Xiaosong Dunun fikrincə, uçan avtomobillərin istehsalı üçün texnologiyalar artıq mövcuddur və bəzi şirkətlər bu istiqamətdə praktiki addımlar atmağa başlayıblar.
AZƏRTAC “Science News” saytına istinadla xəbər verir ki, uçan avtomobillərin real həyatda tətbiqi, əsasən, təyyarə və helikopter texnologiyalarının birləşməsinə əsaslanır. Aerokosmik mühəndis Pat Anderson bildirir ki, bu avtomobillər, adətən, şaquli qalxma və enmə funksiyalarına malik olacaq. Qanadlar uçuş zamanı hava müqavimətini azaldaraq daha praktik və təhlükəsiz uçuş təmin edəcək. Xüsusilə, ABŞ-ın “Alef Aeronautics” şirkəti yollarda hərəkət edə bilən və eyni zamanda, havaya qalxan avtomobil prototipləri üzərində işləyir. Lakin belə avtomobillərin ilkin istehsal qiyməti təxminən 300 min ABŞ dolları təşkil edəcək ki, bu da texnologiyanın geniş yayılması üçün maneə yaradır.
Uçan avtomobillərin kütləvi istifadəsinin qarşısında duran ən böyük problemlərdən biri yüksək istehsal xərcləri və təhlükəsizlik standartlarıdır. ABŞ Federal Aviasiya İdarəsi (FAA) artıq uçan avtomobillər üçün qaydalar hazırlamağa başlayıb. 2024-cü ilin oktyabrında FAA tərəfindən qəbul edilən hava taksiləri üçün istismar və sınaq qaydaları, bu texnologiyanın tətbiqini bir qədər də yaxınlaşdırdı. Digər tərəfdən, enerji təchizatı məsələləri də mühüm problem olaraq qalır. Mövcud litium-ion batareyalar uçan avtomobillərə yalnız 20-30 dəqiqəlik uçuş təmin edə bilir. Bu məhdudiyyət, batareyaların effektivliyinin artırılmasını zəruri edir, çünki göydə enerji bitməsi ciddi təhlükələr yarada bilər. Ekspertlərin fikrincə, uçan avtomobillərin rideshare xidmətləri – məsələn, uçan Ubers – 10-20 il ərzində adi hala çevrilə bilər. Bunun üçün həm texnoloji irəliləyişlər, həm də təhlükəsizlik və iqtisadi səmərəliliyin təmin edilməsi tələb olunur. Beləliklə, uçan avtomobillər hazırda elmi fantastikadan gerçəkliyə keçid mərhələsindədir. Xərclərin optimallaşdırılması, təhlükəsizlik standartlarının təkmilləşdirilməsi və davamlı enerji mənbələrinin inkişafı bu texnologiyanın geniş tətbiqini mümkün edə bilər. Bu sahədə aparılan araşdırmalar, insanlığın gələcək nəqliyyatına baxışını tamamilə dəyişə bilər.
