Alimlər HSV-1 virusunun baş zədələri ilə əlaqəsini araşdırır
Bakı, 15 yanvar, AZƏRTAC
Yeni araşdırmalar baş-beyinə dəyən zərbələrin latent vəziyyətdə olan virusları aktivləşdirərək neyrodegenerativ xəstəliklərə, xüsusilə Altsheymer xəstəliyinə yol aça biləcəyini ortaya qoyub.
AZƏRTAC “The İndependent” nəşrinə istinadla xəbər verir ki, bu tədqiqat beynəlxalq səviyyədə tanınmış Tafts və Oksford universitetlərinin alimləri tərəfindən aparılıb və elmi bir jurnalda dərc olunub.
Tədqiqatda əsas diqqət herpes simplex virus tip 1 (HSV-1) üzərində cəmlənib. Ağızdan təmas yolu ilə ötürülən və adətən soyuqdəymələrə səbəb olan HSV-1 virusu bir çox insanın beynində hərəkətsiz vəziyyətdə qalır. Lakin baş zədəsi zamanı bu virusun aktivləşməsi və beyində Altsheymer xəstəliyi ilə əlaqəli dəyişikliklərə səbəb ola biləcəyi müəyyən edilib.
Araşdırmanın rəhbərlərindən biri, professor Ruth Itzhaki bildirib: “Biz kəşf etdik ki, baş beyin travmaları hərəkətsiz HSV-1 virusunu aktivləşdirir və bu proses beyində iltihab və Altsheymer xəstələrində müşahidə olunan patoloji dəyişikliklərə gətirib çıxara bilər”.
Alimlər insan beyninin üçölçülü modelindən istifadə edərək virusun təsirini simulyasiya ediblər. Tədqiqat zamanı modelə latent vəziyyətdə olan HSV-1 virusları yerləşdirilib və daha sonra kəllə-beyin travmasını təqlid edən zərbələr vurulub. Nəticələr göstərib ki, virus aktivləşərək iltihabı artırır və Altsheymer xəstəliyi ilə əlaqəli zülalların yığılmasına səbəb olur. Araşdırmanın nəticələri göstərir ki, hətta yüngül baş zədəsi də yaddaş itkisi və idrak pozuntularını başlada bilər. Bu nəticələr demans və Altsheymer xəstəliklərinin risk faktorlarını anlamaq baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır. Alimlər belə hesab edirlər ki, baş-beyin travmalarından sonra antiviral və ya iltihab əleyhinə preparatlarla müalicə xəstəliyin inkişafını əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər. Bu tədqiqat Altsheymer xəstəliyinin inkişaf mexanizmlərinin daha dərindən öyrənilməsi üçün yeni imkanlar açır. Eyni zamanda, kəllə-beyin travmalarının uzunmüddətli təsirlərinin daha yaxşı başa düşülməsi müalicə strategiyalarının təkmilləşdirilməsinə yardım edəcək.
Araşdırmanın nəticələri Altsheymer xəstəliyinə qarşı mübarizədə yeni metodların inkişaf etdirilməsinə ümidləri artırır.
