Yuxu bədənimizə sağlamlığın müxtəlif aspektlərini, o cümlədən beyin sağlamlığını və psixi sağlamlığı qorumağa kömək etməkdə mühüm rol oynayır.
Böyük Britaniyanın York və Şərqi İngiltərə Universitetləri yeni bir araşdırmada yuxu, beyin və psixi sağlamlıq arasındakı əlaqəni tapıb.
“Cebheinfo.az” xəbər verir ki, araşdırma PNAS jurnalında dərc edilən Tədqiqatlar müəyyən edib ki, pozulmuş yuxu beynin narahatlıq, depressiya və hətta travma sonrası stress pozğunluğu (TSSB) kimi vəziyyətlərə kömək edə bilən müdaxilə edən xatirələri məhdudlaşdırmaq qabiliyyətinə təsir göstərir.
Tədqiqat üçün onlar 30-u kişi, qalanları isə qadın olan 18-30 yaş arası 85 sağlam yetkin insanı işə götürdü və onlardan bir gecəni yuxu laboratoriyasında keçirmələrini istəyib. İştirakçıların təxminən yarısı (43 nəfər) bütün gecəni oyaq qalmalı, qalanları isə yaxşı yuxuya getməli olublar.
Yuxunun və ya onun olmamasının beynin arzuolunmaz xatirələri və düşüncələri boğmaq qabiliyyətinə necə təsir edə biləcəyini anlamaq üçün tədqiqatçılar əvvəllər iştirakçılardan bəziləri mənfi səhnələr kontekstində görünən üzlərin fotoşəkillərinə baxdıqları onu tamamlamağı xahiş etmişdilər. Məsələn, avtomobil qəzası.
Gecənin yuxusundan və ya yuxunun pozulmasından sonra bütün iştirakçılar ya müəyyən bir üzlə əlaqəli səhnəni xatırlamalı, ya da mənfi assosiasiyalar doğuran səhnənin xatirələrini unutmalı idilər.
Alimlər bu müddət ərzində iştirakçıların beyin fəaliyyətini öyrənmək üçün funksional maqnit rezonans tomoqrafiyasından (fMRT) istifadə ediblər.
Xoşagəlməz xatirələri xatırlamaq tələb olunduqda, yuxusuz bir gecə keçirən iştirakçıların emosional tənzimləmə və müdaxiləli düşüncələrin boğulması ilə əlaqəli sağ dorsolateral prefrontal korteksdə aktivləşmənin azaldığı aydın oldu.
Bunun əksinə olaraq, yaxşı istirahət edən iştirakçılar beynin bu bölgəsində daha yüksək aktivlik və yaddaşın bərpası ilə əlaqəli olan hipokampusda daha az aktivlik göstərdilər.
Alimlər deyirlər ki, bu, yaxşı istirahət edən iştirakçıların arzuolunmaz xatirələri daha yaxşı yatıra bildiyini göstərir Bu, "yaddaşın boğulması" funksiyasıdır. Əksinə, gecəni yuxusuz keçirən iştirakçıların beynində bu funksiya pozulur.
