Alimlər dəniz suyunu içməli suya çevirmək üçün yeni üsul işləyib hazırlayıb
Miçiqan Universiteti və Rays Universitetindən bir qrup tədqiqatçı, duzsuzlaşdırma prosesini əhəmiyyətli dərəcədə təkmilləşdirə bilən innovativ su təmizləmə texnologiyası hazırlayıb.
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "Nature Water" jurnalında yazıb. Məlumatı "pravda.ru" nəşri yayıb.
Jurnalda təsvir edilən yeni metod bahalı kimyəvi maddələr əvəzinə xüsusi karbon parça elektrodlarının istifadəsini nəzərdə tutur.
Ənənəvi duzsuzlaşdırmanın əsas problemi borun mövcudluğudur. Dəniz suyundakı borun konsentrasiyası Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının içməli su üçün müəyyən etdiyi normanı iki dəfə, kənd təsərrüfatı bitkiləri üçün isə 5-12 dəfə üstələyir. Adi tərs osmos membranları bu elementi effektiv şəkildə çıxarmaqda çətinlik çəkir, bu da suyun əlavə kimyəvi emalını tələb edir.
İnnovativ elektrodlar boru çeşidli şəkildə birləşdirən xüsusi oksigenli strukturlara malik məsamələri özündə ehtiva edir. Təmizləmə prosesi elektrodlar arasında suyun ayrılması hesabına həyata keçirilir ki, bu da borun tutulması üçün lazımi mənfi yükləri yaradır və qələvilərdən istifadəni tələb etmir.
Yeni texnologiyanın tətbiqi iqtisadi baxımdan əhəmiyyətli təsir göstərə bilər: təmizləmə xərclərinin hər kubmetr su üçün təxminən 20 sent azalması gözlənilir. Hazırda dünyada istehsal olunan gündəlik 95 milyon kubmetr duzsuzlaşdırılmış su həcmi ilə illik qənaət 6,9 milyard dollara çata bilər.
Bu inkişaf proqnozlaşdırılan su böhranı fonunda xüsusilə aktualdır. Qlobal Su Resursları İqtisadiyyatı Komissiyasının məlumatına görə, 2030-cu ilə qədər mövcud şirin su ehtiyatları ehtiyacların yalnız 40 faizini ödəyə biləcək.
Texnologiya gələcək inkişaf üçün böyük potensiala malikdir. Tədqiqatçılar elektrodların funksional qruplarını dəyişdirərək arsen kimi digər çirkləndiricilərin çıxarılması üçün metodunun uyğunlaşdırma imkanını vurğulayır.
Layihə ABŞ-ın bir sıra iri elmi fondlarının dəstəyini qazanıb və Miçiqan Material Xüsusiyyətlərinin Araşdırılması Mərkəzində sınaqlardan keçib.
