ABŞ və Böyük Britaniyadan olan beynəlxalq alimlər qrupu antibiotiklərin, iltihab əleyhinə və bəzi antiviral dərmanların demensiyanın inkişaf riskini azalda biləcəyini müəyyən edib.
Redaktor.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri "Alzheimer's & Dementia" jurnalında dərc olunub.
Alimlər müxtəlif dərmanların intellektin davamlı azalmasına gətirib çıxaran və bəzi hallarda ölümcül olan demensiyanın inkişaf riskinə təsiri barədə əvvəllər dərc olunmuş 14 elmi məqalənin məlumatlarını təhlil ediblər. Tədqiqatda 130 milyon insan iştirak edib, onlardan bir milyonu demensiyanın qurbanı olub.
Metodologiyadakı fərqlərə baxmayaraq, tədqiqat müəllifləri bir neçə ümumi tendensiyaları qeyd ediblər. Məsələn, yüksək qan təzyiqini müalicə edən statinlər və dərmanlar ziddiyyətli nəticələr göstərib: bəziləri demans riskini bir qədər artırıb, digərləri isə onu azalda bilər. Anksiyete pozğunluqlarını müalicə etmək üçün tez-tez istifadə olunan antipsikotik dərmanlar və benzodiazepinlərin uzunmüddətli istifadəsi ilə demans riskini artırdığı sübut edilib.
Antidepresanların uzunmüddətli istifadəsi də demans riskinin artması ilə əlaqələndirilib, baxmayaraq ki, qısa müalicə kursları beyin sağlamlığını pisləşdirməyib və ya yaxşılaşdırmayıb.
Demans riskinə təsir edən dərmanlar arasında, araşdırmaya görə, xəstəliyin inkişaf riskinin artması ilə əlaqəli olan 2-ci tip diabet üçün bir dərman olan pioqlitazon xüsusi qeyd edilib. Bununla birlikdə, digər diabet dərmanlarının əksəriyyəti oxşar əlaqə göstərməyib.
Antibiotiklər, iltihab əleyhinə dərmanlar və bəzi antiviral dərmanlar, məsələn, valasiklovir (herpes virusunu müalicə etmək üçün istifadə olunur) üçün demans riskini azaltmaq üçün aydın müsbət təsir aşkar edilib. Peyvəndin, öz növbəsində, idrak qabiliyyətinin zəifləməsindən qorunduğu göstərilib və bu təsir verilən peyvəndlərin sayı ilə artır. Bəzi hallarda riskin azalması onlarla faizə çatıb.
Turan İSMAYIL
