Arxeoloqlar İsraildə, Qalileya dənizi yaxınlığında, 15-ci əsrə aid qədim sinaqoqun xarabalıqlarında 364 qızıl və gümüş sikkə dəfinə aşkar ediblər. Arxeoloqlar hələ də bu xəzinənin niyə məhz bu yerdə gizlədildiyini bilmirlər.
Sfera.az bildirir ki, alimlər qədim sinaqoqun çökmüş divarının altından iki bankada yüzlərlə qızıl və gümüş sikkə aşkar ediblər.
Dəfinənin niyə oraya düşdüyü sirr olaraq qalır.
Sikkələrin çoxu orta əsrlər Venesiyasına və o zamanlar bölgəyə nəzarət edən Məmlük Sultanlığına aiddir. Küplərin nə üçün sikkələrlə doldurularaq bu yerdə qaldığı məlum deyil.
Qeyd edək ki, ən qədim Venesiya sikkələri 1329-1339-cu illər arasında, ən son Venesiya sikkələri isə 1423-1457-ci illər arasındadır.
Arxeoloqlar bu xəzinənin niyə məhz bu yerdə bitdiyini hələ də bilmirlər.
Bir çox Venesiya sikkələrində ənənəvi olaraq Mark İncilinin müəllifi hesab edilən Müqəddəs Markın təsvirləri, eləcə də latınca yazılar var ki, onları “hökmranlıq etdiyin bu hersoqluq, Məsih, sənə həvalə olunub” kimi tərcümə oluna bilər.
Orta əsrlərdə Şərqi Aralıq dənizində Venesiya sikkələri pul vahidi kimi geniş istifadə olunurdu. Arxeoloqların fikrincə, 14-cü əsrin sonunda bu sikkələr Məmlüklərin nəzarətində olan Misir və Suriyada istifadə edilən yeganə Avropa qızıl pul vahidi olub.
Anbarda olan Məmlük sikkələrinin çoxu 1422-1438-ci illərə aiddir. Alimlər həmçinin Avropanın başqa yerlərindən bir neçə sikkə (məsələn, Siciliyadan 1285-1295-ci ilə aid bir gümüş sikkə və hətta Serbiyadan bir sikkə) tapıblar.
Alimlər xəzinənin 1438-1457-ci illər arasında və ya bir qədər sonra gizlədildiyini güman edirlər. Bunu buradakı digər tapıntıların tədqiqi göstərir. Xəzinənin kim tərəfindən gizlədildiyi, bütün bu sikkələrin haradan gəldiyi və sinaqoqda niyə qaldığı məlum deyil.
Arxeoloqlar hesab edirlər ki, bu, sinaqoqun təmiri üçün bağışlanan pul ola bilərdi. Ola bilsin ki, bu sikkələr heç vaxt onlar üçün geri qayıtmayan səyyar bir tacir tərəfindən saxlanmaq üçün qalıb. Sikkələri eramızdan əvvəl 7-ci əsrdə yaşamış İbranicə İncildə adı keçən Habakkuk peyğəmbərin məzarına gedən zəvvarlar qoyub getmiş ola bilər. Bu türbə qazıntı sahəsinin yaxınlığında yerləşir.
Alimlərin fikrincə, dağılmış bina 15-ci əsrin ortalarında sinaqoq kimi istifadəsini dayandırıb, bundan sonra yararsız vəziyyətə düşüb.
Xanım
