Mars öz ekvatoruna yaxın meduza çuxurlarının (MFF) altında böyük su ehtiyatlarını gizlədə bilər. Bu buzla zəngin yataq həcminə görə Yerdəki Qırmızı dənizlə müqayisə oluna bilən planetin bu hissəsində məlum olan ən böyük su anbarı hesab edilir...
Poliqon xəbər verir ki, bu barədə Geophysical Research Letters jurnalında dərc olunan araşdırmaya istinadən Interesting Engineering yazıb.
Alimlər hesab edirlər ki, bu çöküntü ərisə, bütün planeti demək olar üç metrlik su təbəqəsi ilə doldura bilər. Xüsusilə, tədqiqatçıların yeni məlumatları yeraltı su anbarının 3,7 km dərinliyə qədər uzandığını göstərir. Bu rəqəm əvvəllər düşünüldüyündən xeyli yüksəkdir.
"Biz Mars Express-in MARSIS radarının daha yeni məlumatlarından istifadə edərək MFF-ni yenidən araşdırdıq və aşkar etdik ki, çöküntülər düşündüyümüzdən daha qalındır. Maraqlısı odur ki, radar işarələri Marsın məlum qütb buzlaqlarına bənzər laylı buzdan gözlədiyimizə uyğundur", deyə tədqiqatın aparıcı müəllifi və Smithsonian İnstitutunun alimi Tomas Uotters bildirib.
Nəşr bildirir ki, MFF uzun müddətdir öz ölçüsü və qeyri-adi tərkibi ilə alimləri maraqlandırıb. Yüzlərlə kilometrə qədər uzanır və bəzi yerlərdə bir kilometrdən çox yüksəkliyə qalxır. Bu formasiya Marsın şimal düzənlikləri ilə cənub yüksəklikləri arasında keçidi qeyd edir.
"Küləyin yaratdığı tozun böyük yığılmasından tutmuş vulkanik kül və ya çöküntü süxurlarına qədər nəzəriyyələr elmi müzakirələrin mərkəzində olub. İlk müşahidələr MFF-nin tərkibində buz olduğunu irəli sürmüşdü, çünki radar skanları siqnallara şəffaf və qeyri-adi dərəcədə aşağı sıxlığa malik struktur aşkar etmişdi", deyə araşdırmada qeyd edilir.
Tədqiqatçıların fikrincə, MFF Mars mühitinin formalaşmasında həlledici rol oynayır, çünki külək tərəfindən heyrətamiz silsilələrə çevrilmiş tozla zəngin yataqları milyonlarla ildir planetin atmosferinə təsir göstərib. Buna görə də alimlər hesab edirlər ki, bu təbəqənin altında nəhəng buz ehtiyatları gizlənib.
Bu, gələcək Marsın kəşfiyyatı üçün nə deməkdir? Marsın qütblərində böyük buz ehtiyatları var, lakin onların sərt relyefi və enerji problemləri onları insanların enişi üçün yararsız edir. Eyni zamanda, tədqiqatçılar ekipajları ekvatora yaxın yerə endirməyi gözlədikləri üçün buzun kəşfi elm adamları və mühəndislər üçün strateji üstünlük ola bilər. Alimlərin fikrincə, Marsda su içmək, oksigen və hətta yanacaq istehsal etmək üçün istifadə oluna bilər və bununla da Yerin ehtiyatlarından asılılığı azalda bilər.
"Böyük toz təbəqələri altında basdırılmış MFF yataqları hələlik əlçatmaz olaraq qalır. Bununla belə, Mars buzunun hər kəşfi planetin hidroloji tarixi və müasir suyun paylanması haqqında anlayışımızı zənginləşdirir", deyə Mars Express layihəsinin və ExoMars kiçik qaz orbitinin tədqiqatçısı Kolin Uilson izah edib.
Elm adamları həmçinin toz və ya kül təbəqələri ilə qorunan MFF buzunun Marsın qədim və zəngin su keçmişinə dair ipuçlarını ortaya çıxara biləcəyinə inanırlar.
Alimlər hesab edirlər ki, toz və ya kül təbəqələri ilə qorunan MFF buzları Marsın qədim, su ilə zəngin keçmişi haqqında ipuçlarını ortaya çıxara bilər.
Poliqon.info
