Son illər ərzində ölkənin bir çox ərazilərində torpaq mübahisələri və səhv qeydə alınmış sərhədlər ciddi problemlərə səbəb olur. Bu problemlər arasında torpaqların düzgün koordinatlarla qeydiyyata alınmaması, ərazilərin qeyri-dəqiq bölüşdürülməsi və nəticədə vətəndaşların torpaqlarını əldə etməkdə çətinlik çəkmələri var.
Mövzu ilə bağlı News365.az-a Əmlak eksperti Elnur Azadov danışıb.
news365.az/storage/news/2025/01/16/elnur_azadov_1737021962_660x.jpg">
"Əvvəllər kollektiv təsərrüfatlara aid olan 20-30 hektar ərazinin zamanla bölüşdürülməsi və satılması nəticəsində vətəndaşlar arasında torpaq mülkiyyəti ilə bağlı mürəkkəb vəziyyət yaranıb. Bu ərazidə çox sayda vətəndaşın torpaq sahələri ilə bağlı qeyri-dəqiq məlumatlar mövcuddur. Bəzi şəxslər artıq 10 ildən çoxdur ki, torpaq sahələrinə sahib olduqlarını iddia edirlər, amma onların çıxarışları olsa da, ərazilərini tapa bilmirlər.
Problemin əsas səbəbi, torpaq sərhədlərinin düzgün müəyyənləşdirilməməsi və koordinatların qeyri-dəqiqliyidir. Bəzi vətəndaşlar, evlərini tikdikləri torpağın sərhədini doğru müəyyən edə bilmədikləri üçün əmlak məsələlərində ciddi çətinliklərlə qarşılaşırlar. Digər tərəfdən, bəzi vətəndaşlar isə ümumiyyətlə torpaqlarını əldə edə bilmirlər, çünki sərhədlər ya digər şəxslərin ərazilərinə, ya da ümumiyyətlə mövcud olmayan yerlərə düşür.
Bu cür torpaq mübahisələri yalnız Bakıda deyil, digər regionlarda da geniş yayılıb. Məsələn, 2021-ci ildə bələdiyyə torpaqlarının çıxarışla təmin olunması ilə bağlı bir qərar qəbul edilsə də, zamanla ayrılan torpaqlarda sərhəd uyğunsuzluqları mövcuddur. Bu vəziyyət bələdiyyələrə məxsus torpaqların çıxarışla təmin olunması və mülkiyyət hüquqlarının tənzimlənməsi prosesini çətinləşdirir.
Bəzi vətəndaşlar, torpaq məsələlərinə dair şikayətləri ilə müvafiq dövlət qurumlarına müraciət edirlər, lakin tez-tez eyni cavabla qarşılaşırlar: “Sürüşmə var, uyğunsuzluq mövcuddur, işlər davam edir.” Bu durum dövlətdən vəzifəli şəxslərin məsuliyyətsizliyi və hərəkətsizlikdən qaynaqlanır. Müvafiq orqanlar, məsələnin həlli üçün ciddi tədbirlər görmür və bu, vəziyyətin daha da pisləşməsinə səbəb olur.
Torpaq problemlərinin həlli üçün ictimaiyyətin məlumatlandırılması və bu məsələnin geniş müzakirəyə çıxarılması vacibdir. Vətəndaşların şikayətləri toplanmalı və müvafiq qurumlara təqdim edilməlidir ki, bu mübahisələr hüquqi yollarla həll edilsin və torpaq mülkiyyəti ilə bağlı ədalətli qərarlar verilsin."
Digər ekspert Ramil Osmanlı isə sənədlərin dügün olmamasını 90-cı illərdə texniki vasitələrin məhdud olması ilə əlaqələndirir:
news365.az/storage/news/2025/01/16/ramil_osmanli_22_1737021908_660x.jpg">
Qeyd etdiyiniz problemlər, torpaq islahatlarının düzgün həyata keçirilməməsi və texniki imkanların məhdud olması məsələsi, Azərbaycanın inkişafında ciddi bir əngəl olaraq qalır. 90-cı illərin ortalarından sonra müstəqillik dövründə xüsusi mülkiyyətin yaradılması prosesi başlasa da, o zaman texniki vasitələrin məhdud olması və kağız xəritələrinin müasir vəziyyətlə uyğunlaşdırılmaması, torpaq sahələrinin qeydə alınması və sərhədlərinin müəyyənləşdirilməsində ciddi çətinliklər yaradıb.
Bu problemlərin ən böyük nəticəsi odur ki, torpaq sahələrinin sərhədləri çox vaxt qeyri-dəqiq və qarışıq olur. Eyni zamanda, bu məsələlər artıq bəzi ərazilərdə mülkiyyət sahiblərinin dəyişməsi, evlər və tikililərin inşa edilməsi ilə bağlı əlavə mübahisələrə səbəb olub. Bu vəziyyətin mütləq şəkildə hüquqi baxımdan həlli tələb olunur və çox vaxt bu məsələlər məhkəmə yolu ilə həll olunur ki, bu da hüquq sisteminin yüklənməsinə gətirib çıxarır.
Buna baxmayaraq, əslində bu problemlərin köklü şəkildə həlli uzun zaman alacaq. Dövlətin və müvafiq qurumların torpaq islahatlarını və sərhəd təyini məsələlərini müasir texnologiyalarla, o cümlədən GPS və digər avadanlıqlarla dəstəkləməsi, bu cür problemlərin həllini sürətləndirə bilər. Ancaq bu prosesin tam olaraq ideal səviyyəyə gətirilməsi üçün daha çox zaman və ciddi əməkdaşlıq tələb olunur.
Bu məsələ ilə bağlı ictimaiyyətin məlumatlandırılması və müvafiq tədbirlərin görülməsi çox vacibdir ki, gələcəkdə bu cür problemlərin qarşısı alınsın."-deyə fikirlərini bildirib.
Vəfa Vəliyeva, News365.az
