Alimlər dəniz suyunu şirin suya çevirməyin yolunu çoxdan öyrəniblər. Bununla belə, suyun duzsuzlaşdırılmasının ən məşhur üsulunun – tərs osmos texnologiyasının bir sıra çatışmazlıqları var. Bu prosesdə ətraf mühiti çirkləndirən maddələrdən istifadə edilir.
AzEdu.az xəbər verir ki, tədqiqatçılar ətraf mühitə zərər vermədən suyu təmizləməyə imkan verən üsul tapıblar.
BMT-nin məlumatına görə, dünyada 2,2 milyard insan təmiz içməli sudan məhrumdur. Ekspertlərin fikrincə, su böhranı bəşəriyyət üçün əsas təhlükələrdən biridir.
Bor dəniz suyunun təbii tərkib hissəsidir və normal filtrasiyadan sonra zəhərli çirkləndiriciyə çevrilir. Buna görə də mütəxəssislər böyük maliyyə xərcləri tələb edən və ətraf mühitə zərər verən tərs osmosdan sonra əlavə təmizlənmədən istifadə etməlidirlər.
Miçiqan və Rays universitetlərinin mühəndisləri bahalı kimyəvi maddələrə alternativ ola biləcək cihaz yaradıblar. Cihaz ətraf mühitə zərər vermədən dəniz suyundan bor çıxarmağa qadir olan karbon parça elektrodları ehtiva edir. Araşdırmanın nəticələri “Nature Water” jurnalında dərc olunub.
Cihaz dəniz suyunun duzsuzlaşdırılmasının kimyəvi və enerji izlərini azaldır, ekoloji dayanıqlığı əhəmiyyətli dərəcədə artırır və təmizlənmiş suyun hər kubmetri üçün xərcləri 15%-ə qədər azaldır. Boru çıxaran, oksigen tərkibli strukturlarla nöqtələnmiş məsamələri içərisində tutan elektrodlardan ibarətdir. Məhz onlar dəniz duzu ionlarının keçməsinə imkan verir və çıxarıla bilən borun miqdarını artırır.
Bu üsul borun mənfi yükə malik olmasını tələb edir ki, bu da suyun iki elektrod arasında parçalanması ilə əldə edilir. Bu, bora bağlanan müsbət hidrogen ionları və mənfi hidroksid ionları yaradır və ona mənfi yük verir. Daha sonra hidrogen və hidroksid ionları yenidən paylanır, nəticədə bor olmayan şirin su yaranır.
Alimlər qeyd edirlər ki, onların duzsuzlaşdırma metodu ildə təxminən 6,9 milyard dollar qənaət edə bilər. Bu qənaətlər şirin suyu hamı üçün daha əlçatan etməyə və bütün dünyada su böhranını azaltmağa kömək edəcək.
